Thị trường tài chính, đặc biệt là Forex vốn nổi tiếng với sự biến động giá liên tục. Tuy nhiên, đôi khi thay vì xu hướng tăng (uptrend) hoặc giảm (downtrend) rõ ràng, giá lại dao động trong một khoảng nhất định, hình thành nên trạng thái Sideway. Vậy chính xác Sideway là gì? Cũng như những chiến lược giao dịch phù hợp để tối ưu hóa lợi nhuận ngay cả khi thị trường trong trạng thái Sideway là gì? Cùng Tin tức FX tìm hiểu nhé.
Sideway là gì?
Sideway trong Forex là trạng thái giá đi ngang, dao động trong một khoảng nhất định mà không có xu hướng tăng (uptrend) hoặc giảm (downtrend) rõ ràng.
Hình dung Sideway như một con tàu đang lênh đênh trên mặt biển lặng sóng. Con tàu (giá cả) vẫn di chuyển, nhưng không theo một hướng cụ thể nào, mà chỉ loanh quanh trong một vùng nhất định.

Trong thị trường Forex, giai đoạn sideway thường gây khó khăn cho các trader trong việc ra quyết định giao dịch. Do giá cả dao động trong một kênh giá (price channel) hẹp, không có xu hướng tăng (uptrend) hay xu hướng giảm (downtrend) rõ ràng, nên việc dự đoán hướng đi tiếp theo của thị trường trở nên phức tạp.
Nhiều trader lựa chọn đứng ngoài thị trường trong giai đoạn này, tạm dừng các hoạt động giao dịch và tập trung vào việc phân tích kỹ thuật, theo dõi các tin tức kinh tế và chỉ báo thị trường để nhận biết các tín hiệu đảo chiều tiềm năng.
Tuy nhiên, một số trader đặc biệt là những người theo trường phái lướt sóng (scalping), vẫn có thể tận dụng biên độ dao động của giá trong kênh sideway để tìm kiếm lợi nhuận. Họ thường sử dụng các lệnh chờ mua (buy limit order) gần đường hỗ trợ (support) và lệnh chờ bán (sell limit order) gần đường kháng cự (resistance), kết hợp với các chỉ báo kỹ thuật như RSI, Stochastic Oscillator để xác định điểm vào lệnh tối ưu.
Đặc điểm của thị trường Sideway là gì?

- Giá cả biến động trong một kênh giá (price channel) hẹp: Giá bị giới hạn bởi đường kháng cự (resistance) ở trên và đường hỗ trợ (support) ở dưới, liên tục di chuyển trong khoảng không gian này.
- Không hình thành đỉnh và đáy mới: Giá có thể chạm vào đường kháng cự hoặc hỗ trợ nhiều lần, nhưng không vượt qua được để tạo ra xu hướng mới. Các đỉnh và đáy mới không xuất hiện, hoặc nếu có thì không đáng kể.
- Khối lượng giao dịch thường thấp: Do thiếu sự quan tâm của nhà đầu tư, khối lượng giao dịch trong giai đoạn Sideway thường thấp hơn so với giai đoạn thị trường có xu hướng rõ ràng.
Dấu hiệu nhận biết của thị trường Sideway là gì?
Để nhận biết thị trường Sideway, bạn có thể quan sát hình dạng biểu đồ giá. Biểu đồ giá thường có dạng hình chữ nhật hoặc hình tam giác, với các đường kháng cự và hỗ trợ song song hoặc hội tụ.
Giá liên tục kiểm tra các ngưỡng kháng cự và hỗ trợ này nhưng không vượt qua được, tạo nên một vùng giá đi ngang. Bạn cũng có thể nhận thấy sự thiếu vắng các đỉnh (peak) và đáy (trough) mới. Các đỉnh mới, nếu có, thường thấp hơn đỉnh trước đó, và các đáy mới cũng cao hơn đáy trước đó, thể hiện sự thiếu quyết đoán của thị trường.

Tiếp theo, hãy xem xét khối lượng giao dịch. Trong giai đoạn sideway, khối lượng giao dịch thường thấp hơn so với giai đoạn thị trường có xu hướng rõ ràng (uptrend hoặc downtrend). Điều này cho thấy sự thận trọng của các trader, họ đang chờ đợi thêm thông tin hoặc tín hiệu mới để đưa ra quyết định giao dịch.
Ngoài ra, các chỉ báo kỹ thuật cũng cung cấp những tín hiệu hữu ích. Trong giai đoạn Sideway, các chỉ báo như RSI, MACD, Stochastic Oscillator,… thường dao động quanh vùng trung tính, không cho thấy tín hiệu mua hoặc bán rõ ràng.
Cuối cùng, hãy chú ý đến phản ứng của thị trường với tin tức. Nếu thị trường Sideway, giá thường ít bị ảnh hưởng bởi các tin tức, dù là tin tốt hay tin xấu. Điều này cho thấy tâm lý thận trọng của nhà đầu tư và sự thiếu quyết đoán về xu hướng tiếp theo.
Nguyên nhân xuất hiện trạng thái Sideway là gì?
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự xuất hiện của Sideway, và dưới đây là một số yếu tố phổ biến nhất:
1. Sự cân bằng giữa lực cầu và lực cung:

Khi áp lực mua và áp lực bán trên thị trường cân bằng, không bên nào chiếm ưu thế, giá cả sẽ có xu hướng đi ngang. Nói cách khác, số lượng lệnh mua và lệnh bán tương đương nhau, khiến giá không thể tăng hoặc giảm mạnh.
2. Tâm lý thận trọng của nhà đầu tư:
Trong một số trường hợp, thị trường rơi vào trạng thái Sideway do nhà đầu tư đang chờ đợi thêm thông tin hoặc đánh giá lại các yếu tố thị trường trước khi đưa ra quyết định giao dịch. Ví dụ:
- Trước khi công bố các báo cáo kinh tế vĩ mô quan trọng (GDP, lạm phát,…)
- Trước các sự kiện chính trị có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế (bầu cử, thay đổi chính sách,…)
- Khi có những biến động bất ngờ trên thị trường quốc tế
Trong những thời điểm này, nhà đầu tư thường có xu hướng “đứng ngoài”, tạm dừng các hoạt động giao dịch, dẫn đến khối lượng giao dịch thấp và giá cả đi ngang.
3. Giai đoạn tích lũy hoặc phân phối:
Sideway có thể là giai đoạn tích lũy (accumulation) trước khi giá tăng hoặc phân phối (distribution) trước khi giá giảm.
- Tích lũy: Các nhà đầu tư lớn (cá mập, tổ chức) âm thầm mua vào, tích lũy cổ phiếu, tạo nền tảng cho một đợt tăng giá sắp tới.
- Phân phối: Các nhà đầu tư lớn bán ra dần dần, phân phối cổ phiếu cho nhà đầu tư nhỏ lẻ trước khi giá giảm.

Trong cả hai trường hợp này, giá thường dao động trong một khoảng hẹp, tạo nên trạng thái Sideway.
4. Thiếu vắng các chất xúc tác:
Đôi khi, thị trường Sideway xuất hiện đơn giản vì không có yếu tố nào đủ mạnh để thúc đẩy giá tăng hoặc giảm. Ví dụ:
- Không có tin tức hoặc sự kiện nào đáng chú ý
- Các chỉ số kinh tế không có nhiều thay đổi
- Tâm lý nhà đầu tư ổn định, không có sự hưng phấn hay bi quan quá mức
5. Các yếu tố kỹ thuật:
Một số yếu tố kỹ thuật cũng có thể góp phần tạo nên trạng thái Sideway, ví dụ như:
- Vùng giá quan trọng: Giá có thể đi ngang khi gặp phải các vùng hỗ trợ hoặc kháng cự mạnh, được hình thành bởi các mức giá tâm lý, các đỉnh/đáy cũ, hoặc các đường trung bình động quan trọng.
- Các mô hình giá đặc trưng: Một số mô hình giá như hình chữ nhật, hình tam giác, cờ đuôi nheo,… thường báo hiệu giai đoạn Sideway.
Cách giao dịch hiệu quả khi thị trường ở trạng thái Sideway
Khi thị trường Forex rơi vào trạng thái Sideway, việc giao dịch có thể trở nên khó khăn hơn do giá cả dao động trong một biên độ hẹp, không có xu hướng tăng (uptrend) hoặc giảm (downtrend) rõ ràng. Tuy nhiên, với chiến lược phù hợp, trader vẫn có thể tận dụng giai đoạn này để kiếm lời.
Dưới đây là một số cách giao dịch hiệu quả trong thị trường Forex Sideway
Thực hiện giao dịch Range trading

- Xác định kênh giá (Price channel): Phân tích kỹ thuật để xác định chính xác đường kháng cự (Resistance) và đường hỗ trợ (Support) hình thành nên kênh giá.
- Mở vị thế mua (Long) và bán (Short): Mở vị thế mua (long) khi giá chạm đường hỗ trợ với kỳ vọng giá sẽ hồi phục (pullback) và tăng trở lại. Ngược lại, mở vị thế bán (short) khi giá chạm đường kháng cự với kỳ vọng giá sẽ điều chỉnh giảm.
- Đặt lệnh chốt lời (Take-profit) và cắt lỗ (Stop-loss): Đặt lệnh chốt lời (take-profit) ở vùng giá gần đường kháng cự (cho lệnh mua) hoặc đường hỗ trợ (cho lệnh bán). Đồng thời, đặt lệnh cắt lỗ (stop-loss) bên ngoài kênh giá để hạn chế thua lỗ nếu giá phá vỡ (breakout hoặc breakdown) khỏi kênh.
Ứng dụng các chỉ báo kỹ thuật
Các chỉ báo kỹ thuật có thể hỗ trợ trader trong việc ra quyết định giao dịch:
- Chỉ báo dao động (Oscillators): RSI, Stochastic Oscillator,… giúp xác định vùng quá mua (Overbought) và quá bán (Oversold) trong kênh giá. Mở vị thế mua khi chỉ báo cho tín hiệu quá bán gần đường hỗ trợ và mở vị thế bán khi chỉ báo cho tín hiệu quá mua gần đường kháng cự.
- Chỉ báo sức mạnh xu hướng (Trend indicators): ADX (Average Directional Index) giúp đánh giá sức mạnh của xu hướng. Trong thị trường Sideway, chỉ số ADX thường ở mức thấp, xác nhận sự thiếu hụt động lực (momentum) của thị trường.
Nhận diện các mô hình giá
Các mô hình giá phổ biến như hình chữ nhật (Rectangle pattern), hình tam giác (Triangle pattern), cờ đuôi nheo (Pennant pattern),… thường xuất hiện trong giai đoạn Sideway.

- Mô hình hình chữ nhật: Giá có thể phá vỡ lên trên (Breakout) hoặc xuống dưới (Breakdown) khỏi hình chữ nhật. Mở vị thế mua khi giá breakout khỏi kháng cự và mở vị thế bán khi giá breakdown khỏi hỗ trợ.
- Mô hình hình tam giác: Tương tự hình chữ nhật, giá có thể breakout hoặc breakdown khỏi hình tam giác. Tuy nhiên, hình tam giác thường báo hiệu sự thu hẹp biên độ dao động và tiềm năng cho một cú bứt phá mạnh mẽ hơn.
Quản lý vốn và rủi ro một cách chặt chẽ
- Hạn chế sử dụng đòn bẩy tài chính: Trong thị trường Sideway, biến động giá thường thấp, việc sử dụng đòn bẩy cao có thể dẫn đến rủi ro lớn.
- Luôn đặt lệnh cắt lỗ (Stop-loss order): Đây là công cụ quan trọng giúp bảo vệ vốn, hạn chế thua lỗ khi thị trường biến động bất lợi.
- Phân bổ vốn hiệu quả: Không nên tập trung toàn bộ vốn vào một giao dịch duy nhất. Phân bổ vốn hợp lý cho nhiều giao dịch khác nhau để tối ưu hóa hiệu quả sử dụng vốn và giảm thiểu rủi ro.

Ngoài ra, cần lưu ý:
- Kiên nhẫn chờ đợi tín hiệu giao dịch: Không nên vội vàng vào lệnh khi chưa có tín hiệu rõ ràng từ phân tích kỹ thuật.
- Theo dõi khối lượng giao dịch: Khối lượng giao dịch có thể cung cấp thêm thông tin về sức mạnh của xu hướng Sideway và xác nhận các tín hiệu phá vỡ.
- Kết hợp nhiều phương pháp phân tích: Kết hợp phân tích kỹ thuật, chỉ báo kỹ thuật, mô hình giá và quản lý rủi ro để nâng cao hiệu quả giao dịch.
Giao dịch trong thị trường Forex Sideway đòi hỏi sự kỷ luật, kiên nhẫn và chiến lược phù hợp.
Kết luận
Qua bài viết Sideway là gì, ta thấy rằng Sideway là trạng thái thị trường tưởng chừng như “yên ả” nhưng lại ẩn chứa nhiều thách thức và cơ hội cho các trader. Nắm vững kiến thức về Sideway, nhận biết được các đặc điểm và dấu hiệu, cũng như áp dụng những chiến lược giao dịch phù hợp sẽ là chìa khóa giúp bạn “chèo lái” con thuyền giao dịch của mình vượt qua vùng biển Sideway một cách an toàn và hiệu quả.